خوردگی پدیده‌­ای طبیعی است و معمولا به تخریب مواد (معمولاً فلزات)در اثر واکنش شیمیایی یا الکتر وشیمیایی با محیط گفته می‌شود.

همانند سایر خطرات طبیعی، از جمله، زمین‌لرزه یا تلاطمات جوی شدید، خوردگی نیز ممکن است آسیب­‌های خطرناک و پرهزینه­‌ای را وارد کند؛ از وسایل نقلیه، لوازم-خانگی، و سیستم‌های آب و فاضلاب گرفته، تا خطوط لوله، پل‌ها، و عمومی. اما برخلاف بلایای جوّی و طبیعی، برای کنترل و پیشگیری از خوردگی، روش‌­هایی وجود دارند که کارایی­‌ شان طی زمان اثبات شده و می‌توانند تأثیر خوردگی را بر امنیت عمومی، اقتصاد، و محیط زیست بکاهند یا از بین ببرند.

کنترل و پیشگیری از خوردگی علمی پیچیده است. شکل­‌های بسیار متفاوت و متنوع خوردگی از یک سو، و تأثیر عوامل فراوان خارجی بر آن از سوی دیگر، بررسی این پدیده را پیچیده‌­تر می­‌کند. لذا ضروری است، متخصصان خوردگی، پیش از تشخیص خوردگی و ارائه‌ی راه حلی مؤثر برای آن، به درک کاملی از عوامل موثر بر این پدیده از قبیل، عوامل محیطی (مانند مقاومت الکتریکی خاک، رطوبت، و میزان تماس با آب شور) ، ویژگی محصول فرآوری،  حمل یا جابجا شده، عمر طراحی در نظر گرفته شده برای سازه یا قطعه، میزان مجاورت با عوامل خوردگی، روش‌های مناسب برای کاهش خوردگی و سایر ملاحظات برسند .

به هر روی، گام اول در کنترل موثر خوردگی، داشتن درکی صحیح از اشکال مختلف خوردگی، مکانیزم­‌های عملکرد آن، نحوه‌ی تشخیص خوردگی، و شناسایی دلائل وقوع آن­ است.

به زبان ساده، خوردگی نوعی تخریب طبیعی است، که نتیجه‌ی واکنش سطح جسم با محیط پیرامون است. تفاوت و تنوع در سطوح و محیط­‌های در برگیرنده و سایر عوامل موجب پیچیده‌تر شدن بررسی پدیده خوردگی می‌گردند.

خوردگی عمومی یا حمله‌ی گسترده‌ی خوردگی

حمله‌ی گسترده‌ی خوردگی، که به «خوردگی عمومی» یا «خوردگی یکنواخت » نیز گفته می‌شود، روی سطوح در معرض مستقیم محیط خورده، به صورت کم و بیش یکنواخت و بدون تمرکز در نقطه‌ای خاص، به شکل تدریجی ایجاد می­ ‌شود. این فرآیند به کاهش یکنواخت ضخامت ورق‌‌های فلزی و همچنین کاهش یکنواخت ضخامت لوله­‌ها، از یک یا هر دو سمت، منجر می‌شود. این‌نوع خوردگی را می­‌توان از زبری سطح که معمولاً با حضور محصولات واکنشِ خوردگی روی سطح همراه است، تشخیص داد. مکانیزم حمله‌ی این نوع خوردگی معمولاً بر پایه یک فرآیند الکتروشیمیایی است که در سطح ماده رخ می‌دهد. اختلاف در ترکیب شیمیایی یا برخی عوامل دیگر در محدوده نواحی کوچکِ روی سطح فلز، باعث ایجاد آند‌ها و کاتدهایی می‌ شود که فرآیند خوردگی را تسهیل می‌کنند.

با خوردگی عمومی، که غالباً به دلیل استفاده نادرست از مواد در محیط‌های خورنده رخ می‌دهد، اغلب می­‌توان مدارا کرد؛ چراکه میزان ماده‌ ی از دست رفته به دلیل خوردگی را می‌توان نسبتاً به راحتی در مرحله پیش از طر احی تعیین کرد و بر اساس آن، ضخامت بیشتری از ماده را در طراحی اولیه در نظر گرفت. پوشش‌های محافظ در کنترل خوردگی یکنواخت بسیار مؤثر هستند. از حفاظت-کاتدی نیز می توان به عنوان تکنیکی الکتروشیمیایی برای کنترل خوردگی در شرایط مدفون در خاک یا غوطه‌­ور در آب نیز استفاده کرد.

خوردگی موضعی

بر خلاف خوردگی عمومی، خوردگی موضعی در مکان‌هایی مجزا روی سطح فلز رخ می‌دهد. انواع خوردگی موضعی شامل: خوردگی حفره‌ای، شیاری و رشته‌ای (فیلامنتی) است.

اشکال اصلی خوردگی

انواع خوردگی به ده شکل و نوع اصلی تقسیم می­‌شود، اما به­‌ ندرت پیش می‌آید که خوردگی یک سازه یا قطعه فقط از یک نوع باشد. وجود فلزات مختلف در یک سیستم و تنوع محیط‌هایی که سیستم در آن قرار می‌­گیرد معمولاً به وقوع بیش از یک نوع حمله‌ی خوردگی منجر می‌شود. حتی یک آلیاژ یکسان در یک سیستم واحد، ممکن است بسته به میزان تماس نقاط مختلف آن با محیط‌های مختلف، به بیش از یک نوع خوردگی دچار شود.

تمام اشکال مختلف خوردگی، بجز برخی انواع خوردگی دما بالا، از طریق تشکیل پیل ال کتروشیمیایی رخ می‌دهند. این موضوع در (شکل ۱) نشان داده شده است. اجزای مشترک بین تمام پیل‌های خوردگی عبارتند از آند، که در آن اکسید شدن و از دست رفتن فلز رخ می‌دهد؛ کاتد، که در آن احیاء >صورت می‌گیرد ؛ مسیرهای فلزی و الکترولیتی بین آند و کاتد، که جریانات الکترونی یا یونی از میان آن­ها عبور می‌کنند؛ و در نهایت، یک اختلاف پتانسیل الکتریکی که باعث فعال شدن پیل می‌شود. پتانسیل محرکه ممکن است ناشی از اختلاف بین ویژگی‌های فلزات غیرمشابه، اختلاف در شرایط سطحی، و تفاوت در محیط­‌ها (مانند تفاوت در غلظت شیمیایی) باشد. هر یک از انواع خوردگی با مکانیزم مشخصی ایجاد می ‌­شود و روش‌های اندازه­‌گیری و پیش‌­بینی انواع خوردگی مختلف است. همچنین، برای کنترل انواع مختلف خوردگی روش­‌ های گوناگونی وجود دارد.

شکل ۱: پیل الکتروشیمیایی در یک پیل خوردگی، الکترون‌ها از طریق مسیر فلزی (سیم) ، از محل انجام واکنش‌های آندی به محل انجام واکنش‌های کاتدی جریان می‌یابند . یون‌ها (ذرات باردار) از میان الکترولیت عبور می‌کنند تا جریان الکترون‌ها را متعادل کنند. آنیون‌ها (یون‌های با بار منفی حاصل از واکنش‌های کاتدی) به سمت آند و کاتیون‌ها (یون‌های با بار مثبت حاصل از آند) به سمت کاتد حرکت می‌کنند. بدین‌ترتیب، آند خورده شده و کاتد بدون تغییر باقی می‌ماند و اختلاف ولتاژ یا پتانسیل نیز بین آند و کاتد بوجود می‌آید.

انواع خوردگی در طبقه بندی دیگر، به گروه و اشکال زیر دسته بندی می‌گردند:

گروه ۱ : اشکالی از خوردگی که به آسانی با چشم شناسایی می‌گردند، شامل:

گروه ۲: اشکالی از خوردگی که برای شناسایی نیاز به اقدامات آزمایشگاهی دارند، شامل:

گروه ۳: اشکالی از خوردگی که برای شناسایی نیاز به مطالعات میکروسکوپی دارند، شامل: